1/5/13

Γιάννης Ρίτσος: Γεννημένος 1η Μαϊου πριν 104 χρόνια στη Μονεμβασιά

Γιάννης Ρίτσος: Γεννημένος 1η Μαϊου
Κι αλήθεια, δεν είναι λίγες οι φορές
που ανακαλύπτω εκεί στο βάθος του πνιγμού
κοράλλια και μαργαριτάρια
και θησαυρούς ναυαγισμένων φίλων.


Από τους σημαντικότερους Ελληνες εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής ποίησης και πεζογραφίας, ο Γιάννης Ρίτσος, γεννήθηκε μια Πρωτομαγιά πριν 104 χρόνια στη Μονεμβασιά.
Στη διάρκεια της δημιουργικής του καριέρας, δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, εννέα μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά έργα και πολλές μελέτες. Εκανε επίσης πάμπολλες μεταφράσεις, χρονογραφήματα καθώς και άλλα διάφορα δημοσιεύματα.
Ευτύχησε δε να δει πολλά από τα σημαντικά ποιήματά του να φτάνουν στα χείλη του λαού, μέσω της μελοποίησής τους, κυρίως από τον Μίκη Θεοδωράκη.


"Μέρα Μαγιού" (Επιτάφιος) Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης/Ποίηση Γιάννης Ρίτσος/Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Ο "στρατευμένος" ποιητής, όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν, έλαβε μέρος ενεργά στην Εθνική Αντίσταση, εξορίστηκε στη Λήμνο, τη Μακρόνησο και τον Αγιο Ευστράτιο, παρέμεινε όμως πιστός μέχρι το θάνατο στο ΚΚΕ, παρ' ότι εξαιτίας αυτής της "στράτευσης" έχασε το βραβείο Νόμπελ το 1968.
Αποζημιώθηκε όμως όταν το 1975 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το 1977 τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν.

"Το Κυκλάμινο" (18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας) Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης/Ποίηση Γιάννης Ρίτσος/Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας

Δεν ήταν όμως η μοναδική του βράβευση, καθώς είχε ήδη βραβευθεί το 1956, τη χρονιά της γέννησης της μοναδικής του κόρης Ελευθερίας, με το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το έργο του "Σονάτα του Σεληνόφωτος".
Αλλα βραβεία του μεγάλου μας ποιητή
Μέγα διεθνές βραβείο ποίησης (Βέλγιο, 1972)
Διεθνές βραβείο "Γκεόργκι Δημητρώφ" (Βουλγαρία, 1975)
Mέγα βραβείο ποίησης "Αλφρέ ντε Βινύ" (Γαλλία, 1975)
Διεθνές βραβείο "Αίτνα-Ταορμίνα" (Ιταλία, 1976)
"Βραβείο Ειρήνης του Λένιν" (ΕΣΣΔ, 1977)
Διεθνές βραβείο "Μποντέλο" (1978)


"Η πιο όμορφη θάλασσα" Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος/Ποίηση Ναζίμ Κιχμέτ/Γιάννης Ρίτσος/Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη

Εργογραφία
Ποιήματα
«Τρακτέρ », (1934)
«Πυραμίδες», (1935)
«Επιτάφιος», (1936)
«Το τραγούδι της αδελφής μου», (1937)
«Εαρινή συμφωνία», (1938)
«Το εμβατήριο του ωκεανού», (1940)
«Παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής», (1943)
«Δοκιμασία», (1943)
«Ο σύντροφός μας», (1945)
«Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», (1952)
«Αγρύπνια», (1954)
«Πρωινό άστρο», (1955)
«Η σονάτα του σεληνόφωτος», (1956)
«Χρονικό», (1957)
«Αποχαιρετισμός», (1957
«Χειμερινή διαύγεια», (1957)
«Πέτρινος χρόνος», (1957)
«Οι γειτονιές του κόσμου», (1957)
«Οταν έρχεται ο ξένος», (1958)
«Ανυπόταχτη πολιτεία», (1958)
«Η αρχιτεκτονική των δέντρων», (1958)
«Οι γερόντισσες κ' η θάλασσα», (1959)
«Υδρία », (1957)
«Το παράθυρο», (1960)
«Η γέφυρα», (1960)
«Ο Μαύρος Αγιος», (1961)
«Το νεκρό σπίτι», (1962)
«Κάτω απ' τον ίσκιο του βουνού», (1962)
«Το δέντρο της φυλακής και οι γυναίκες», (1963)
«12 ποιήματα για τον Καβάφη», (1963)
«Μαρτυρίες Α», (1963)
«Παιχνίδια τ'ουρανού και του νερού», (1964)
«Φιλοκτήτης», (1965)
«Ρωμιοσύνη», (1966)
«Μαρτυρίες Β», (1966)
«Ορέστης», (1966)
«Όστραβα», (1967)
«Πέτρες, Επαναλήψεις, Κιγκλίδωμα», (1972)
«Η Ελένη», (1972)
«Χειρονομίες», (1972)
«Τέταρτη διάσταση», (1972)
«Η επιστροφή της Ιφιγένειας», (1972)
«Χρυσόθεμις», (1972)
«Ισμήνη», (1972)
«Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», (1973)
«Διάδρομος και σκάλα», (1973)
«Γκραγκάντα», (1973)
«Σεπτήρια και Δαφνηφόρια», (1973)
«Ο αφανισμός της Μήλος», (1974)
«Υμνος και θρήνος για την Κύπρο», (1974)
«Καπνισμένο τσουκάλι», (1974)
«Κωδωνοστάσιο», (1974)
«Χάρτινα », (1974)
«Ο τοίχος μέσα στον καθρέφτη», (1974)
«Η Κυρά των Αμπελιών», (1975)
«Η τελευταία προ Ανθρώπου Εκατονταετία», (1975)
«Τα επικαιρικά», (1975)
«Ημερολόγιο εξορίας», (1975)
«Μαντατοφόρες», (1975)
«Θυρωρείο», (1976)
«Το μακρινό», (1977)
«Γιγνεσθαι», (1977)
«Βολιδοσκόπος», (1978)
Τοιχοκολλητής, (1978)
Τροχονόμος, (1978)
Η Πύλη, (1978)
Το σώμα και το αίμα, (1978)
Μονεβασιώτισσες, (1978)
Το τερατώδες αριστούργημα, (1978)
Φαίδρα, (1978)
Λοιπόν;, (1978)
«Το ρόπτρο»,(1978)
Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα, (1978)
«Γραφή Τυφλού»,(1979)
Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού, (1980)
Διαφάνεια, (1980)
Πάροδος, (1980)
Μονόχορδα, (1980)
«Τα ερωτικά»,(1981)
Συντροφικά τραγούδια, (1981)
Υπόκωφα, (1982)
Μονοβασιά, (1982)
Το χορικό των σφουγγαράδων, (1983)
Τειρεσίας, (1983)
Με το σκούντημα του αγκώνα, (1984)
Ταναγραίες, (1984)
«Ανταποκρίσεις», (1987)
3Χ111 Τρίστιχα, (1987)
Αργά πολύ αργά μέσα στη νύχτα, (1991)

"Δεν κλαίω γι αυτά που μου 'χεις πάρει" Μουσική: Μάριος Τόκας/Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος/Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας

Συλλογές
Ποιήματα - Α τόμος», (1961)
«Ποιήματα - Β τόμος», (1961)
«12 ποιήματα για τον Καβάφη», (1963)
«Μαρτυρίες - Σειρά 1η», (1963)
«Ποιήματα - Γ τόμος», (1964)
«Μαρτυρίες - Σειρά 2η», (1966)
«Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», (1973)
«Ποιήματα - Δ τόμος», (1975)

Θεατρικά
«Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα », (1942)
«Πέρα απ'τον ίσκιο των κυπαρισσιών», (1947)
«Τα ραβδιά των τυφλών», (1959)
«Ο λόφος με το συντριβάνι»

Μεταφράσεις
«Α.Μπλόκ: Οι δώδεκα», (1957)
«Ανθολογία Ρουμανικής ποίησης», (1961)
«Αττίλα Γιόζεφ: Ποιήματα», (1963)
«Μαγιακόφσκι: Ποιήματα», (1964)
«Ντόρας Γκαμπέ: Εγώ, η μητέρα μου και ο κόσμος», (1965)
«Ιλία 'Ερεμπουργκ: Το δέντρο», (1966)
«Ναζίμ Χικμέτ: Ποιήματα», (1966)
«Ανθολογία Τσέχων και Σλοβάκων ποιητών», (1966)
«Νικόλας Γκιλλιέν: Ο μεγάλος ζωολογικός κήπος», (1966)
«Α.Τολστόη : Η γκρινιάρα κατσίκα», (1976)
«Φ.Φαριάντ: Ονειρα με χαρταετούς και περιστέρια», (1988)
«Χο τσι Μινχ: Ημερολόγιο της φυλακής»

Ο Γιάννης Ρίτσος πέθανε στην Αθήνα 11 Νοεμβρίου του 1990, αφήνοντας πίσω του μια τεράστια λογοτεχνική κληρονομιά για τις επόμενες γενιές.

Πληροφορίες: Wikipedia
Επιμέλεια: Ελσα Γράψα