Φληναφήματα και ουσία
Για τη συμβολή του στον πολιτισμό», λέει, τίμησε ο πρωθυπουργός
Αντώνης Σαμαράς τον σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή. Ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στα
μελλοντικά σχέδια του Σμαραγδή, για την καινούργια ταινία του με θέμα τη ζωή του
Νίκου Καζαντζάκη, τον χαρακτήρισε «μέγα ανηφορίζοντα», χρησιμοποιώντας έναν όρο
του Καζαντζάκη. Και ο σκηνοθέτης, για να τον ευχαριστήσει, του αφιέρωσε μια
μαντινάδα, που ίδιος έγραψε: «Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός, στ' Αμερικής τ' αλώνι,
κι ήρθες κι έλαμψες και ήρθες νικητής, και σ' αγαπάμε όλοι». Τέτοιες
φιλοφρονήσεις γιατί υπάρχει συμφωνία στην ασκούμενη πολιτική και τον
καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης που τσακίζει το λαό και ευννοεί την πλουτοκρατία
και την ...αυλή της.
Καλύτερη απάντηση σε τέτοιου είδους σχέση της Τέχνης με την
πολιτική δίνει όμως ο ίδιος ο μεγάλος συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Σε μια
συνέντευξή του στο γαλλικό ραδιόφωνο δύο χρόνια πριν το θάνατό του το 1957, είχε
πει μεταξύ άλλων: «Ενας πραγματικός μυθιστοριογράφος δεν μπορεί παρά να ζει μέσα στην
πραγματικότητα του καιρού του και, ζώντας αυτήν την πραγματικότητα,
συνειδητοποιεί την ευθύνη του. Προσπαθεί, λοιπόν, να βοηθά τους ομοίους του, ν'
αντιμετωπίζει και να λύνει, κατά το δυνατόν, τα πιεστικά προβλήματα της εποχής
του. Το λογοτεχνικό έργο σήμερα, αν καθρεφτίζει την εποχή μας, είναι
αναγκαστικά μια από τις πιο λεπτές και πιο αποτελεσματικές μορφές δράσης. `Η,
μάλλον, μπορεί το ίδιο να γίνει το σπέρμα της δράσης. O μυθιστοριογράφος, εφόσον
συνειδητοποιεί την αποστολή του, προσπαθεί να σπρώξει την πραγματικότητα να
πάρει τη μορφή που κρίνει ως την πιο ταιριαστή στον άνθρωπο. Σε άλλες εποχές,
πιο ισορροπημένες, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, η ομορφιά μπορούσε ν' αρκέσει
για την ικανοποίηση του ιδεώδους του συγγραφέα. Σήμερα ο συγγραφέας, αν είναι
πραγματικά ζωντανός, είναι ένας άνθρωπος που υποφέρει κι ανησυχεί, βλέποντας την
πραγματικότητα. Οδηγείται να συνεργασθεί με όλες τις δυνάμεις του φωτός που
επιζούν ακόμη, για να προχωρήσει λίγο το βαρύ πεπρωμένο του ανθρώπου. O
συγγραφέας σήμερα, εφόσον μένει πιστός στην αποστολή του, είναι ένας
μαχητής».
Α.
|
Σάββατο 24 Αυγούστου 2013 - 2η έκδοση
|
